Các cơ quan trực thuộc của DSB (kỳ 1)
Ban thư ký WTO duy trì một danh sách các cá nhân có thể trở thành hội thẩm viên của các chính phủ và tổ chức phi chính phủ, từ danh sách này, DBS sẽ quyết định thành viên Ban hội thẩm (Khoản 4 Điều 8 của DSU).
Các cơ quan trực thuộc của DSB (kỳ 1)
1. Ban hội thẩm (Panel)
Theo Điều 11 DSU, Ban hội thẩm là cấp xét xử sơ thẩm, được thành lập theo từng vụ việc, hay nói cách khác, đây không phải là cơ quan thường trực của WTO. Nhiệm vụ của Ban hội thẩm là xem xét các khía cạnh thực tế và pháp lý của vụ kiện và nộp báo cáo cho DSB. Trong báo cáo, Ban hội thẩm đưa ra kết luận về việc liệu các khiếu kiện của nguyên đơn có căn cứ hay không và các biện pháp hoặc hành động bị khiếu kiện có phù hợp với quy định của WTO. Nếu Ban hội thẩm thấy rằng các khiếu kiện thực sự có cơ sở và đã có sự vi phạm nghĩa vụ của thành viên WTO, thì Ban hội thẩm đưa ra một khuyến nghị để bị đơn thực hiện (Điều 11 và 19 của DSU).
Về thành phần của Ban hội thẩm:
Thông thường, Ban hội thẩm gồm 3 hội thẩm viên. Tuy nhiên trong trường hợp các bên tranh chấp thỏa thuận trong vòng 10 ngày, kể từ ngày thành lập Ban hội thẩm, thì Ban hội thẩm gồm 5 thành viên (Khoản 5 Điều 8 DSU). Khi một tranh chấp xảy ra giữa thành viên đang phát triển và một thành viên phát triển, nếu có yêu cầu của thành viên đang phát triển, thì Ban hội thẩm phải có ít nhất một hội thẩm viên là công dân của một thành viên đang phát triển (Khoản 10 Điều 8 DSU). Ban thư ký WTO duy trì một danh sách các cá nhân có thể trở thành hội thẩm viên của các chính phủ và tổ chức phi chính phủ, từ danh sách này, DBS sẽ quyết định thành viên Ban hội thẩm (Khoản 4 Điều 8 của DSU). Các Thành viên WTO thường đề xuất tên các cá nhân để đưa vào danh sách đó, và trên thực tế, DSB luôn chấp thuận việc đưa vào mà không cần tranh luận.[1] Tuy nhiên, công dân của thành viên là các bên tranh chấp hoặc là bên thứ ba không được trở thành hội thẩm viên của Ban hội thẩm giải quyết tranh chấp đó, trừ khi các bên có thỏa thuận khác (khoản 3 Điều 8 DSU).
[1] Xem: WTO, “3.3. Panels”, trong “DISPUTE SETTLEMENT SYSTEM TRAINING MODULE: CHAPTER 3”, tại:
https://www.wto.org/english/tratop_e/dispu_e/disp_settlement_cbt_e/c4s2p1_e.htm (truy cập ngày 30/6/2019)
Tác giả: Tào Thị Huệ